Hoe gedij je in een corrupte omgeving? Paul Labic is een specialist in corruptie en de bescherming van bedrijven en hun teams. Als consultant en academicus benadert de geboren Fransman risico's van twee kanten.
U hebt meer dan 20 jaar in de internationale automobielindustrie gewerkt, in verschillende managementfuncties. Hoe bent u ertoe gekomen u te specialiseren in de bestrijding van corruptie en risico's in een vijandige omgeving?
Paul Labic: In mijn loopbaan heb ik veel crises meegemaakt, van overstromingen tot branden tot juridische of garantieproblemen. Toen ik ongeveer vijftien jaar geleden directeur Verkoop en Programma's in Azië was, was de ontdekking van corruptie als een bliksemflits voor mij. Ik realiseerde me dat veel bedrijven en leidinggevenden zoals ik worstelden met het ontwikkelen van alternatieven die ethiek en de wet respecteerden. Vanaf 2016 werd het mijn onderzoeksonderwerp aan de universiteit en kort daarna mijn beroep.
...een kwestie die steeds belangrijker wordt voor de industrie...
Labic: Ja, corruptie, zoals alle vormen van criminaliteit, is discreet. Het algemene gevoel in Duitsland of Frankrijk dat wij er weinig mee te maken hebben, ondanks de toename van het aantal schandalen in onze landen, zegt niets over de realiteit van de moeilijkheden waarmee vele industriële ondernemingen te kampen hebben. Deze onwetendheid leidt ertoe dat veel bedrijven bij het opzetten van een bedrijf in kwetsbare landen niet meer voorzorgsmaatregelen nemen dan in eenvoudiger omgevingen. Vergeet ook niet de bijzondere situatie van de Duitse KMO's die menen dat de kwaliteit van hun produkten hen zal beschermen tegen de vijandigheden van deze nieuwe markten. Gewend om te werken met een plaatselijk netwerk van banken, verzekeringsmaatschappijen of consultants die ook niet vertrouwd zijn met de realiteit van corruptie, staan zij plotseling alleen in het buitenland. Na verloop van tijd, als ze steekpenningen moeten betalen, is het te laat. Het gebrek aan kennis, het gebrek aan voorbereiding en de soms zekere naïeve roekeloosheid worden in geld betaald.
Hoe kunt u bedrijven ondersteunen met het WB-team voor risicopreventiesystemen in de aanloop naar corruptie, zodat uw klanten later niet voor vervelende verrassingen komen te staan?
Labic:Voorbereiding is alles en omvat verschillende aspecten. Wij geven onze cliënten een nauwkeurig beeld van deze nieuwe omgeving, dat zo ver kan gaan als het individuele profiel van hun toekomstige klanten, leveranciers of partners. Wij bieden betrouwbare contacten en laten zien waarom ze dat zijn. Wij bieden een netwerk, vaak binationaal, van deskundigen en adviseurs (advocaten, banken, enz.) die onze cliënten kunnen bijstaan in overeenstemming met de ethiek en de wet. Wij begeleiden onze cliënten bij het opzetten van instrumenten om de omgeving te analyseren en te controleren met het oog op de autonomie ervan. Onze aanpak is afhankelijk van het niveau van risicoblootstelling. Wij worden vaak te laat ingeschakeld, worden geconfronteerd met een crisissituatie en moeten eerst de risico's beheersen alvorens preventieve maatregelen te nemen kan. Sommige cliënten vinden het ook moeilijk in te zien dat een succesvolle en duurzame ontwikkeling tijd vergt.
De crisissen in verband met corruptie wegen voor mij persoonlijk het zwaarst, omdat zij soms ernstige gevolgen hebben voor onze cliënten, vooral in financieel opzicht, en ook hun reputatie kunnen schaden.
Wat zijn de kenmerken van een succesvolle crisismanager op het gebied van corruptie?
Labic:Doorzettingsvermogen. Als een klant naar hen toekomt en zegt dat hij zes maanden lang steekpenningen heeft betaald en dat in de toekomst niet meer wil, kan het jaren duren om alternatieven te ontwikkelen. Het is veel makkelijker als er geen contact is geweest.
Welk ethisch en juridisch alternatief zou bijvoorbeeld denkbaar zijn?
Labic:Om een alternatief voor corruptie te ontwikkelen, moeten we begrijpen hoe het werkt: Het is een waardestroom die een extra beloning creëert voor de corrupte of zijn netwerk. Hoe kan deze waardestroom dan in overeenstemming met de ethiek en de wet worden gehandhaafd? Als wij een activiteit kunnen identificeren die dezelfde maar legale waardestroom oplevert - bijvoorbeeld een importactiviteit in Europa - kunnen wij een alternatief bieden voor corruptie. Deze aanpak is niet nieuw. Denk bijvoorbeeld aan compensaties in lucht- en ruimtevaart- en defensiecontracten.
Het wordt nog ingewikkelder als het kind al in de put gevallen is en jij de brandweer moet spelen.
Labic: Een voorbeeld uit mijn tijd bij een van mijn vroegere werkgevers: een producent van windturbines leverde onderdelen aan Indonesië, waar ze werden geassembleerd en geïnstalleerd op betonnen pylonen op de talloze kleine eilanden. Na een jaar bleek dat de Europese projectleiders, op eigen houtje en zonder alternatieve oplossing, steekpenningen hadden aangenomen om de turbines ter plaatse te mogen vervoeren vanaf de havens, door de dorpen, enz. Wij hebben toen opnieuw over de contracten onderhandeld, zodat de producent alleen de turbines leverde en de lokale partner alle andere taken overnam. Deze oplossing was een slecht compromis. Het betekende dat de klant niet langer rechtstreeks betrokken was. Hij is echter verbrand in Indonesië. Zijn reputatie is permanent in gevaar in Azië en de rest van de wereld.
Wat motiveerde u om uw jarenlange expertise in te brengen als partner van WB Risk Prevention Systems?
Labic:Wij zijn een team waarin iedereen ervaring heeft met crisissen. We hebben in verschillende regio's gewoond en voor verschillende industrieën gewerkt. In het ideale geval kunnen we op de crisis anticiperen en deze voorkomen. Er zijn talrijke analyse-, anticipatie- en preventie-instrumenten, waarvan ieder van ons er vele beheerst. Wij zijn ook betrokken bij netwerken en kunnen deskundigen met kennis van specifieke landen of bedrijfstakken aan onze kerngroep toevoegen.
U benadert het onderwerp corruptiebestrijding ook academisch, hebt onlangs twee masters afgerond en zult volgend jaar aan de universiteit van Straatsburg uw doctoraat behalen. Wat betekent theorie in de praktijk?
Labic: In mijn doctoraat werk ik aan analyse-, anticipatie- en preventie-instrumenten voor de strijd tegen corruptie, zeer praktische onderwerpen. Sinds 2016 ben ik ook lid van het BETA-laboratorium in Straatsburg, dat zich bezighoudt met theoretische en toegepaste economie. De mensen die de economie, de landen van de wereld of bepaalde industrieën het beste kennen, zijn academici. Deze know-how wordt veel te weinig gebruikt. Een goed voorbeeld is het Berlijnse MERICS, Mercator Institute for China Studies. Elk bedrijf in China zou hun informatie elke dag moeten lezen. Je moet eerst studeren en leren voor je iets doet. Veel bedrijven zijn te veel gericht op actie en handelen te snel.
Hier kunt u zien welke onderwerpen Paul Labic behandelt naast corruptie.
Wilt u van gedachten wisselen met Paul Labic? Schrijf ons!
