Oorlog, terrorisme, ontvoering: Al meer dan 25 jaar is Marcel Hagens met risico's, crisisbeheer en verzekeringsoplossingen op maat. De geboren Nederlander profiteert ook van zijn ervaring als voormalig professioneel volleyballer en opgeleid verzekeringsmakelaar.
Tijdens uw carrière werkte u als consultant voor een adviesbureau dat gespecialiseerd was in het verzekeren van soldaten. In 2009 nam u de stap naar zelfstandig ondernemerschap. Wat bracht je op het idee om je eigen bedrijf op te richten?
Marcel Hagens: In 2009 was ik voor het eerst in Afghanistan. Twee jaar eerder hadden Nederland en Australië het bevel over Zuid-Afghanistan overgenomen in het kader van de ISAF-missie. Er waren 125.000 militairen op de grond, maar 250.000 burgers, waaronder werknemers van NGO's en logistieke bedrijven, die verantwoordelijk waren voor de volledige bevoorrading van de NAVO met voedsel, elektriciteit, internet, enz. Het militaire vliegveld in Kandahar zag eruit als New York: Subway, Burger King, Dunkin' Donuts, Pizza Hut - ze waren er allemaal. En weinig van de werknemers hadden een verzekering. De contractclausules in Europa sloten dekking van risico's in oorlogsgebieden en terroristische gebieden uit. Maar de ondernemer is aansprakelijk. Dat loopt al snel in de honderdduizenden euro's. Ik heb mijn eigen verzekeringsbedrijf in deze niche opgericht. Sindsdien adviseer ik bedrijven die werken in door terrorisme, oorlog en ontvoeringen getroffen gebieden over risicobeheer. Aan het einde van het proces staat de ontwikkeling van passende verzekeringsoplossingen. Er zijn altijd restrisico's en die moet je verzekeren.
Na de praktijk volgde de theorie. In Schotland studeerde u internationaal terrorisme aan de universiteit van St. Andrews, met de nadruk op kritieke infrastructuur, maritiem en luchtvaartterrorisme. Wat motiveerde je?
Hagens:Dat is een deel van mijn filosofie. Toen ik mijn loopbaan begon, na een opleiding tot verzekeringsmakelaar, bij Aon, 's werelds grootste verzekeringsadviseur, nam ik eerst elke bedrijfstak die ik moest verzekeren, onder de loep. Anders kan ik geen waarde toevoegen voor de klant. En als je de expert wilt zijn over terrorisme en oorlog, moet je iets van een begrijpen. Ik ben meer dan 30 keer in landen als Afghanistan geweest en ben in totaal meer dan 365 dagen onderweg geweest voor cliënten in gebieden die door oorlog en terrorisme zijn getroffen.
Vergeleken met je werk in risicovolle gebieden klinkt studeren in het rustige St. Andrews in eerste instantie een beetje saai. Welke praktische voordelen heeft uw studie opgeleverd?
Hagens: Het was niet echt saai. Ik deed de studies gedeeltelijk online vanuit Kabul naast mijn job. En daarna, zag ik de wereld door andere ogen. Ik zou nooit meer in een Eurostar naar Londen gaan zitten. Vergeleken met vluchten zijn de veiligheidskloven enorm. Je ziet plots dingen die je voordien niet eens opmerkte en je leert de potentiële risico's heel precies te herkennen en in te schatten. Je kunt risico's niet volledig uitsluiten, er is nog altijd een "Act of God", zoals de Amerikanen zeggen, maar je kunt ze inperken. De kwaliteit van adviseurs hangt af van het vermogen om "out of the box" te denken, d.w.z. onconventioneel en creatief.
Je hebt in extreem gevaarlijke gebieden geleefd waar oorlog en terreur heersten. U bent al meer dan 25 jaar betrokken bij risicobeheer en verzekeringsoplossingen op maat. Wat was een van je moeilijkste zaken?

Hagens: Dat was in Afghanistan. Omdat het land geen haven heeft, werd de brandstof voor NAVO-voertuigen en -vliegtuigen door particuliere aannemers vanuit Pakistan het land binnengebracht. De uitdaging was om de waardevolle voorraden te beschermen tegen overvallen door de Taliban. In die tijd was de prijs per liter ongeveer 100 maal hoger dan de normale waarde, omdat het vervoer zo gevaarlijk en ingewikkeld was, bijvoorbeeld in moeilijk toegankelijke berggebieden. Het duurde twee weken om 500 kilometer af te leggen. Dankzij onze uitstekende contacten konden wij via informele kanalen bescherming voor de voorraden regelen.
Crises zijn meestal zeer complex. Zonder goede hulpmiddelen zou u ze niet kunnen beheersen en idealiter vermijden. Daarom hebt u vele jaren ervaring opgedaan met het zogenaamde HAZOP-proces.
Hagens: HAZOP staat voor Hazard en Operabiliteit, d.w.z. gevaar en operationeel vermogen. Als HAZOP-leider beheers ik processen die bestaan uit het analyseren, beoordelen, minimaliseren of volledig vermijden van risico's. En als het noodgeval zich voordoet, moet ik ervoor zorgen dat het effect zo klein mogelijk is. Je moet de ingenieurs, die de technologie tot in detail begrijpen maar vaak bedrijfsblind zijn, triggeren door de juiste vragen te stellen. Veel noodsituaties worden onvoldoende doordacht en er wordt zeker niet voor getraind. Daarom worden risico's niet als zodanig ervaren, omdat er nog nooit iets is misgegaan. HAZOP is eigenlijk methodiek afkomstig uit de chemische en proces industrie, maar je kunt deze technologie prima op alle risico's toepassen.
Wat motiveerde u om uw jarenlange expertise als partner in te brengen in het team van WB Risk Prevention Systems?
Hagens: Ik vind het ongelooflijk uitdagend dat zo veel verschillende mensen met ervaring op zo veel verschillende gebieden samenkomen. Ik ben ervan overtuigd dat wij uniek zijn in onze methode om met risico's om te gaan. De meeste concurrenten kijken bijvoorbeeld alleen naar risico's door de bril van de inlichtingenofficier of de financieel deskundige. We kijken over de hele linie, ook branche overschrijdend. Wij hebben een theoretische basis, maar bovenal hebben wij praktische ervaring met risico's. Met onze collega's zijn wij in staat het hele scala van risico- en crisisbeheer bestrijken.
Wat zijn je eerste opdrachten?
Hagens: Wij adviseren een Duits bedrijf dat in India actief is in een joint venture. Achteraf is gebleken dat de operatiein tegenstelling tot wat in het contract is bepaald, niet gecertificeerd en niet verzekerd is. We moeten nu zo snel mogelijk de certificering inhalen en de verzekeringsgaten dichten.
Als u voortdurend het risico voor anderen beoordeelt, hoe beïnvloedt dat dan uw eigen dagelijks leven?
Hagens:In een restaurant zit ik bij voorkeur met mijn rug naar de muur, zodat ik de deur kan zien. In een hotel woon ik liever niet boven de vijfde verdieping, want tot daar gaat de ladder van de brandweer. En ik controleer altijd onmiddellijk de nooduitgangen, die vaak geblokkeerd zijn door dozen of wagentjes van huishoudpersoneel, vooral in het buitenland. Toen ik in Kabul over straat liep, wist ik altijd wie achter me liep en wie voor me. Heb ik die auto al gezien? Zitten er twee of drie mensen in? Het wordt een automatisme. Ik kan nog steeds rustig slapen, zelfs in het legerkamp.
Je speelde vroeger professioneel volleybal. Wat heb je van de professionele sport geleerd voor je tweede carrière?
Hagens: Dat je moet doorzetten en vechten voor succes. En als je er werk van maakt, zullen de resultaten komen. Maar ik heb slechts twee jaar op topniveau in België gespeeld, daarvoor zat ik in de nationale jeugdploeg en later in de nationale ploeg van het leger. De sport leverde genoeg geld op dat ik in die tijd nooit een baantje hoefde te nemen. Toen ik erachter kwam dat ik een prima eredivisie -speler was, maar niet goed genoeg voor de Europese of zelfs wereld top, wist ik dat het tijd was om te stoppen, ook omdat ik zo op de lange termijn niet genoeg verdiend zou hebben.
U kunt hier meer te weten komen over Marcel Hagens' carrière in crisisbeheersing en verzekeringen.
U zou graag van gedachten wisselen met Marcel Hagens? Schrijf ons!